Magazyny energii to aktualnie brakujące ogniwo pełnej dekarbonizacji światowych gospodarek. Zapewniają stabilizację systemu energetycznego, a biznesowi oferują szereg wymiernych korzyści. Coraz więcej przedsiębiorstw inwestuje w technologie magazynowania, która pozwala gromadzić energię elektryczną i wykorzystywać ją wówczas, gdy jest najbardziej potrzebna lub najdroższa. Dodatkowo, oferuje kilka innych zastosowań biznesowi, które maksymalizują monetyzację inwestycji. 

Jednak wysokie koszty technologii magazynowych utrudniają sprawną realizację projektów energetycznych. Dlatego
rozwiązaniem zyskującym na popularności stają się magazyny energii w modelu abonamentowym, czyli energy storage as a service. W takim modelu przedsiębiorstwo korzysta z magazynu energii bez konieczności ponoszenia wydatków na jego zakup czy montaż – zamiast tego płaci stałą opłatę miesięczną. Tego typu rozwiązania w modelu usługowym od kilku lat funkcjonują na rynku, ale dopiero w obliczu rekordowych cen prądu i przeciążenia sieci energetycznej coraz więcej firm (oraz samorządów) realnie rozważa zwiększenie swoją niezależności energetycznej. Trend ten obserwujemy nie tylko w Polsce – również na rynkach zagranicznych model “BESS-as-a-Service” (Battery Energy Storage System as a Service) staje się atrakcyjny. Poniżej wyjaśniamy, na czym polega model abonamentowy magazynowania energii, jakie daje oszczędności i korzyści dla firmy, dla kogo jest przeznaczony oraz na co zwrócić uwagę przy takiej inwestycji.

Na czym polega model magazynu energii w abonamencie?

Tradycyjnie firma chcąca uruchomić u siebie magazyn energii elektrycznej musiała samodzielnie sfinansować zakup urządzeń, ich instalację oraz utrzymanie. Była to inwestycja typu CAPEX (nakłady początkowe), często wymagająca dużego wkładu własnego lub kredytu. W modelu abonamentowym jest inaczej – magazyn energii udostępnia zewnętrzny dostawca w zamian za miesięczną opłatę, a więc firma ponosi wydatki jedynie w formie bieżącego abonamentu (model OPEX zamiast CAPEX). Dostawca (np. wyspecjalizowana spółka z branży energetycznej) pozostaje właścicielem urządzeń, odpowiada za ich montaż, serwis, monitoring i zarządzanie, a klient po prostu korzysta z energii zgromadzonej w magazynie, nie martwiąc się o techniczne aspekty działania systemu.
W zależności od oferty, usługa magazynowania energii „as a service” może obejmować szereg udogodnień. Przykładowo, operator może zapewniać zdalny nadzór i optymalizację pracy baterii, integrację magazynu z istniejącą infrastrukturą (instalacja PV albo stacje ładowania pojazdów elektrycznych), a nawet elastyczne dopasowanie pojemności i mocy systemu do potrzeb klienta. Tego typu model bywa nazywany również modelem ESCO lub modelem abonamentowym BESS, analogicznie do usługi fotowoltaiki na abonament, gdzie dostawca inwestuje w instalację PV, a klient spłaca ją w ratach abonamentowych. W przypadku magazynów energii w abonamencie klient zyskuje dostęp do nowoczesnej technologii bez obciążenia budżetu początkową inwestycją. Jest to rozwiązanie wygodne zwłaszcza dla przedsiębiorstw, które chcą ograniczyć ryzyko finansowe i technologiczne – dostawca gwarantuje określony poziom działania systemu, a często także zajmuje się wszelkimi formalnościami, np. uzyskaniem pozwoleń, etc.

Magazyn energii w abonamencie: oszczędności, niezawodność i efektywność energetyczna

Magazyn energii w modelu abonamentowym oferuje szereg korzyści biznesowych, które czynią go atrakcyjnym rozwiązaniem dla decydentów szukających sposobów na poprawę efektywności energetycznej przedsiębiorstwa. Do głównych zalet takiego modelu należą:
· Brak inwestycji początkowej – firma nie ponosi nakładów na zakup urządzeń ani ich instalację. Oznacza to brak kosztów wejścia i możliwość wdrożenia systemu bez angażowania dużego kapitału własnego. Płatności rozłożone w abonamencie pomagają zachować płynność finansową i przeznaczyć zaoszczędzone środki na podstawową działalność biznesową.
· Niższe koszty energii i ochrona przed wzrostem cen prądu – dzięki magazynowi firma może magazynować energię wtedy, gdy jest tania (np. nocą lub w godzinach pozaszczytowych, przy korzystnej taryfie), a wykorzystywać ją w czasie drogich szczytów. Taki arbitraż cenowy pozwala obniżyć rachunki za energię elektryczną i ograniczyć wpływ rosnących cen prądu na budżet przedsiębiorstwa. Ponadto magazyn umożliwia ograniczenie poboru mocy w okresach szczytowego zużycia (tzw. peak shaving), co zmniejsza opłaty dystrybucyjne za przekroczenie mocy umownej.
· Większa autokonsumpcja zielonej energii (OZE) – przedsiębiorstwa posiadające własne odnawialne źródła energii (np. farmy fotowoltaiczne na terenie zakładu lub turbiny wiatrowe) dzięki magazynowi energii mogą znacząco zwiększyć zużycie energii wyprodukowanej z tych źródeł na potrzeby własne. Nadwyżki energii z fotowoltaiki zgromadzone w baterii mogą być wykorzystane w nocy lub w pochmurne dni, co maksymalizuje zwrot z inwestycji w OZE i uniezależnia firmę od zmian w systemach opustów czy taryf net-billingowych. W efekcie cała instalacja PV staje się bardziej opłacalna, a firma zmniejsza zapotrzebowanie na droższą energię z sieci.
· Zabezpieczenie ciągłości działania (backup) – magazyn energii w firmie pełni funkcję awaryjnego źródła zasilania (UPS). W razie przerw w dostawie prądu z sieci lub awarii, magazyn może zapewnić podtrzymanie zasilania kluczowych urządzeń i procesów produkcyjnych. To ogromna wartość dla firm produkcyjnych czy centrów danych, gdzie nawet krótkotrwały przestój oznacza duże straty. Dzięki magazynowi przedsiębiorstwo zwiększa swoje bezpieczeństwo energetyczne i odporność na niespodziewane zdarzenia.
· Outsourcing ryzyka technicznego i operacyjnego – opieka dostawcy w modelu abonamentowym oznacza, że to on zajmuje się serwisem, monitorowaniem stanu baterii, aktualizacją oprogramowania (EMS – Energy Management System) oraz optymalizacją działania systemu. Dla klienta oznacza to redukcję ryzyka technicznego związanego z nową technologią. Jeśli magazyn energii wymaga modernizacji lub naprawy, dostawca zapewnia wsparcie, często gwarantując określony poziom wydajności. Firma nie musi też budować własnych kompetencji w zarządzaniu energią – może polegać na doświadczeniu partnera.

W praktyce efektem powyższych korzyści są realne oszczędności na kosztach energii oraz poprawa wskaźników zrównoważonego rozwoju. Magazyn energii pomaga obniżyć zużycie energii z sieci (co przekłada się na mniejsze emisje i ślad węglowy działalności) oraz może ułatwić spełnianie celów środowiskowych i wymogów strategii ESG.

Energia dla firm – zastosowania magazynów energii w przedsiębiorstwach

Model abonamentowy magazynowania energii sprawdza się w różnych branżach i scenariuszach. Na wdrożeniu takiego rozwiązania mogą skorzystać zarówno duże zakłady przemysłowe, jak i średnie firmy produkcyjne – wszędzie tam, gdzie występuje znaczące zużycie energii lub zapotrzebowanie na jej stabilne dostawy. Oto najczęstsze zastosowania i odbiorcy magazynów energii dla firm:
· Firmy z własną produkcją energii odnawialnej: Przedsiębiorstwa, które zainstalowały fotowoltaikę (on-site na dachach hal lub off-site w modelu zdalnym) lub turbiny wiatrowe, mogą dzięki magazynom zwiększyć autokonsumpcję i zredukować oddawanie nadwyżek do sieci. To szczególnie atrakcyjne w kontekście zmieniających się przepisów i rozliczeń energii z OZE – magazyn działa jak bufor, który magazynuje nadwyżki energii i udostępnia je, gdy instalacja OZE nie pokrywa bieżącego zapotrzebowania. Dzięki temu farmy fotowoltaiczne czy elektrownie wiatrowe należące do firmy dają większe oszczędności na rachunkach za prąd.
· Zakłady o dużym zużyciu energii i profilach szczytowych: Fabryki, huty, zakłady chemiczne, centra logistyczne – wszędzie tam, gdzie są okresy bardzo wysokiego poboru mocy – magazyn energii pozwala na peak shaving, czyli pokrywanie krótkotrwałych pików zużycia energią zmagazynowaną. Redukuje to pobór ze źródeł zewnętrznych w krytycznych momentach i obniża opłaty za przekroczenie mocy umownej. Ponadto, w przypadku przerw zasilania, magazyn zapobiegnie kosztownym przestojom. Magazyn energii w fabryce staje się więc elementem zapewniania ciągłości produkcji i zarządzania ryzykiem.
· Operatorzy stacji ładowania EV: Rozwój floty pojazdów elektrycznych powoduje rosnące zapotrzebowanie na moc w punktach ładowania. Magazyn energii przy stacji ładowania może ładować się w godzinach mniejszego obciążenia sieci, a wspomagać szybkie ładowanie aut w godzinach szczytu, bez konieczności zwiększania mocy przyłącza. Dla operatorów punktów ładowania to sposób na uniknięcie kar za pobór szczytowy i stabilniejsze działanie infrastruktury.
· Sektory publiczne i komunalne: Szpitale, przychodnie, szkoły, urzędy oraz infrastruktura samorządowa coraz częściej interesują się magazynami energii – zarówno ze względów oszczędnościowych, jak i bezpieczeństwa. Samorządy mogą instalować magazyny np. przy miejskich farmach PV lub biogazowniach, by optymalniej wykorzystywać wyprodukowaną energię. Dla instytucji publicznych atrakcyjny jest brak wydatku inwestycyjnego (łatwiej uzasadnić miesięczny abonament w budżecie) oraz poprawa niezawodności zasilania np. dla systemów o krytycznym znaczeniu (oświetlenie uliczne, sygnalizacja, urządzenia w szpitalach itp.).
· Centra danych i obiekty wymagające niezawodności: Data center, serwerownie, ciągi technologiczne w zakładach produkcyjnych – tam niezbędne są systemy UPS gwarantujące nieprzerwane zasilanie. Tradycyjne zasilacze bateryjne mogą być zastąpione lub uzupełnione przez większe magazyny energii, które w razie awarii zasilania z sieci utrzymają działanie urządzeń przez wymagany czas. Model abonamentowy kusi takie podmioty, bo pozwala szybko wdrożyć rozwiązanie bez inwestycji i zapewnić sobie wymagany poziom ochrony energetycznej.

Jak widać, magazyn energii może pełnić wiele funkcji w firmie – od elementu infrastruktury energetycznej zwiększającego wykorzystanie własnych źródeł, po narzędzie zarządzania energią i źródło dodatkowych przychodów (np. z usług dla operatora systemu). Co więcej, w niektórych krajach przedsiębiorstwa dysponujące magazynami mogą uczestniczyć w rynku usług regulacyjnych czy mocy, sprzedając elastyczność swojego magazynu operatorowi sieci. W Polsce regulacje w tym zakresie dopiero się kształtują, ale już teraz niektóre firmy z magazynami energii testują świadczenie usług DSR/DSM (redukcji zapotrzebowania lub podaży na wezwanie operatora) albo rezerw mocy. Jeśli model abonamentowy przewiduje taką opcję, może to być dodatkowe źródło zysku – np. dzielenie się z klientem przychodami z uczestnictwa magazynu w rynku bilansującym. To jednak zależy od lokalnych uwarunkowań i oferty danego dostawcy.

Rynek magazynowania energii w abonamencie – trendy w Polsce i na świecie

Magazynowanie energii to jeden z filarów transformacji energetycznej na świecie. W krajach takich jak Niemcy technologie magazynowe upowszechniły się na tyle, że zainstalowano już setki tysięcy magazynów energii – zarówno w domach, jak i w przemyśle. W samej Polsce temat dopiero nabiera tempa, ale dzięki spadającym kosztom baterii oraz programom wsparcia (np. dofinansowania dla firm inwestujących w magazyn energii czy ulgi w energetyce), coraz więcej przedsiębiorstw rozważa dodanie magazynów do swoich instalacji OZE. Model abonamentowy może dodatkowo przyspieszyć ten trend, obniżając barierę wejścia dla firm, które dotąd obawiały się wysokich kosztów takiej inwestycji.
Zainteresowanie modelem magazynu energii “as a service” rośnie również globalnie.
Według prognoz Międzynarodowej Agencji Energii pojemność magazynów energii na świecie zwiększy się sześciokrotnie do roku 2030, przy czym segment komercyjny i przemysłowy (C&I) ma urosnąć prawie dziesięciokrotnie – do około 560 GWh zainstalowanej pojemności. Tak dynamiczny wzrost oznacza, że rynki energii będą coraz bardziej otwarte na usługi elastyczności świadczone przez magazyny, a dostępność różnych modeli finansowania (w tym abonamentowego) będzie kluczowa, aby zapewnić szerokiemu gronu odbiorców dostęp do tych technologii. Już teraz pojawiają się kolejne firmy i start-upy oferujące energy storage as a service – oprócz ABB, modele abonamentowe magazynów proponują m.in. niektóre koncerny energetyczne w USA i Europie, widząc w tym szansę na nowy strumień przychodów i rozwój energetyki rozproszonej.

Na polskim rynku również widać pierwsze wdrożenia magazynów energii na zasadzie usługi. ESCOlight – firma specjalizująca się w poprawie efektywności energetycznej przemysłu – oferuje przedsiębiorstwom przemysłowe magazyny energii jako część kompleksowych projektów transformacji energetycznej. Jako dostawca z grupy LUG, ESCOlight finansuje rozwiązania z zakresu OZE i magazynowania w modelu abonamentowym, dzięki czemu firmy mogą redukować zużycie energii i swój ślad węglowy bez angażowania własnego kapitału. W ofercie ESCOlight znajdują się systemy magazynowania dostosowane do potrzeb odbiorców przemysłowych – mogą one działać autonomicznie lub współpracować z odnawialnymi źródłami energii, w zależności od wymagań klienta. Taki magazyn stanowi niezbędne ogniwo nowoczesnej infrastruktury energetycznej przedsiębiorstwa, pozwalając efektywnie zarządzać produkcją i zużyciem energii w zakładzie.

Magazyny energii dla firm w abonamencie to atrakcyjny model biznesowy, który eliminuje barierę dużych kosztów początkowych, a jednocześnie daje przedsiębiorstwom narzędzie do obniżenia rachunków za prąd, zwiększenia wykorzystania zielonej energii i poprawy bezpieczeństwa energetycznego zakładu. Rozwiązanie to sprawdzi się szczególnie tam, gdzie firmy dążą do ograniczenia kosztów energii, realizacji celów dekarbonizacji oraz uniezależnienia się od rosnących cen prądu i potencjalnych przerw w dostawach. Choć model abonamentowy oznacza oddanie części kontroli zewnętrznemu dostawcy i potencjalnie wyższy koszt całkowity, to dla wielu przedsiębiorstw jest to elastyczne rozwiązanie wpisujące się w filozofię „energy-as-a-service” – płacę za efekt i wygodę, nie musząc inwestować w aktywa, które szybko się starzeją technologicznie.
Na koniec warto podkreślić, że ESCOlight oferuje kompleksowe magazyny energii dla firm właśnie w modelu abonamentowym. Dzięki temu polskie przedsiębiorstwa mogą skorzystać z profesjonalnie zarządzanych systemów magazynowania energii, osiągając oszczędności i zwiększając swoją niezależność energetyczną bez ponoszenia kosztu zakupu instalacji. Szczegółowe informacje o tej ofercie (obejmującej również fotowoltaikę w abonamencie i inne usługi PV as a Service) można znaleźć na stronie ESCOlight. Firma zapewnia doradztwo w doborze optymalnego rozwiązania i finansowania – zainteresowanych zapraszamy do zapoznania się z ofertą ESCOlight dotyczącą magazynów energii.

Udostępnij: