Modernizacja oświetlenia LED w przedsiębiorstwach stała się jednym z filarów transformacji energetycznej do 2025 roku. Dynamicznie zmieniające się ceny energii oraz ambitne cele klimatyczne wymuszają na firmach poszukiwanie sposobów obniżenia zużycia energii i emisji CO₂. Oświetlenie, odpowiadające za ok. 6% globalnych emisji CO₂, stanowi obszar, w którym stosunkowo łatwo osiągnąć znaczące oszczędności energetyczne. Wielu decydentów już dostrzegło, że zastąpienie przestarzałych lamp nowoczesnymi oprawami LED może przynieść nawet 50–80% redukcję zużycia energii. Co więcej, w realiach 2025 r. modernizacja oświetlenia wpisuje się w szerszą strategię ESG firm – ogranicza ślad węglowy i poprawia warunki pracy. W poniższym artykule analizujemy, dlaczego **wymiana oświetlenia na LED w modelu abonamentowym (znanym jako Light as a Service) jest kluczem do tej transformacji, jakie korzyści biznesowe za sobą niesie oraz jak wygląda proces wdrożenia na przykładach z Polski (m.in. realizacje ESCOlight) i rynków zagranicznych.

Modernizacja oświetlenia LED – fundament transformacji energetycznej w 2025 roku

W roku 2025 efektywność energetyczna to już nie opcja, lecz konieczność. Przedsiębiorstwa doświadczyły w ostatnich latach gwałtownego wzrostu kosztów prądu – według raportu EY, prawie 60% średnich i dużych firm rachunki za energię elektryczną wzrosły o ponad 50%, a u 34% firm nawet ponad dwukrotnie (Efekty wyższych cen energii firmy odczują w tym roku | EY – Polska). Takie obciążenia finansowe skłaniają do szybkich działań proefektywnościowych. Modernizacja oświetlenia jest jednym z najprostszych i najszybciej zwracających się sposobów na obniżenie kosztów operacyjnych przedsiębiorstwa. Dzięki przejściu na oświetlenie LED zużycie energii spada typowo o co najmniej połowę, co natychmiast przekłada się na niższe rachunki. Przykładowo, w Polsce większość zakładów przemysłowych nadal korzysta z energochłonnych lamp sodowych lub fluorescencyjnych, których wymiana na LED-owe mogłaby zmniejszyć zużycie prądu o 50–80%. Dodatkowo Unia Europejska zaostrza przepisy – od 2023 r. wycofywane są ze sprzedaży świetlówki zawierające rtęć, co de facto wymusza modernizacje na LED w kolejnych latach.

Nie mniej istotny jest aspekt ekologiczny i wizerunkowy. Firmy dążą do redukcji emisji CO₂ i realizacji strategii zrównoważonego rozwoju. Każda zaoszczędzona megawatogodzina energii to mniej dwutlenku węgla emitowanego do atmosfery. Szacuje się, że globalna rewolucja LED ograniczyła już emisje o setki milionów ton CO₂ rocznie. Modernizując oświetlenie, przedsiębiorstwo nie tylko oszczędza na energii, ale też obniża swój ślad węglowy, co ma znaczenie dla inwestorów i klientów zwracających uwagę na raporty ESG. Na przykład klient firmy ESCOlught -polska drukarnia Interak dzięki wymianie oświetlenia ograniczyła emisje CO₂ o 566 ton rocznie** (Modernizacja Oświetlenia LED w Drukarni Interak – Efektywność i Dekarbonizacja | ESCOlight), a modernizacja oświetlenia na 255-kilometrowym odcinku Autostrady Wielkopolskiej, również przeprowadzona przez ESCOlight przyniosła redukcję śladu węglowego aż o 80% (Modernizacja Oświetlenia LED na Autostradzie A2 – Poprawa Efektywności Energetycznej i Redukcja Śladu Węglowego | ESCOlight). Takie liczby robią wrażenie i pokazują, że modernizacja oświetlenia LED to konkretne, mierzalne efekty wpisujące się w cele transformacji energetycznej 2025.

Light as a Service (LaaS) – oświetlenie w modelu abonamentowym jako nowoczesny model biznesowy

Tradycyjnie modernizacja oświetlenia wymagała znacznych nakładów inwestycyjnych – zakupu nowych lamp, opraw, osprzętu – co bywało barierą, zwłaszcza dla firm z ograniczonym budżetem inwestycyjnym. Odpowiedzią na ten problem stał się model abonamentowy Light as a Service (LaaS), czyli oświetlenie w abonamencie. W modelu LaaS firma nie kupuje sprzętu na własność, lecz płaci miesięczny abonament za usługę oświetlenia, analogicznie jak za np. telefonię czy oprogramowanie SaaS. Dostawca usługi (taki jak firma ESCOlight) finansuje i instaluje nowe oprawy LED, a następnie utrzymuje je i serwisuje, natomiast klient korzysta z nowego, wydajnego oświetlenia, spłacając je stopniowo z uzyskanych oszczędności. Taki outsourcing odciąża budżet kapitałowy przedsiębiorstwa – oświetlenie zostaje zdjęte z bilansu jako inwestycja, a staje się kosztem operacyjnym pokrywanym z niższych rachunków za prąd.

Model abonamentowy generuje korzyści dla klienta już od samego początku. Przykładem może być irlandzka firma UrbanVolt, która oferuje klientom instalacje LED „bez kosztów z góry” – montuje oświetlenie na własny koszt i utrzymuje je przez ustalony okres, a wynagrodzenie pobiera w formie podziału zaoszczędzonych kosztów energii.

Co istotne, oświetlenie w abonamencie to nie tylko finansowanie, ale kompleksowa usługa. Dostawca LaaS zwykle bierze na siebie cały projekt modernizacji oświetlenia: od audytu energetycznego, przez projekt oświetleniowy, dobór sprzętu, instalację, aż po bieżące monitorowanie i serwis. Dzięki temu firma-klient nie musi angażować własnych zasobów ani eksperckiej wiedzy – zyskuje eksperckie wsparcie i gwarancję efektu. Przykładowo ESCOlight realizując modernizację oświetlenia Autostrady A2 zapewniło **pełne finansowanie i obsługę inwestycji a także długoletni serwis gwarancyjny przez cały okres trwania umowy. Dostawca deklaruje, że dba o każdy aspekt modernizacji: od gromadzenia danych z audytu, przygotowania biznesplanu (design, rekomendacja opraw) po instalację i późniejsze utrzymanie systemu. Taka kompleksowość czyni model LaaS dla decydentów bardzo wygodnym – mogą „wynająć” dopasowane oświetlenie niczym usługę, zamiast kupować sprzęt i martwić się o jego sprawność.

Warto zaznaczyć, że model abonamentowy wpisuje się w szerszy trend gospodarki usługowej i cyrkularnej. Oświetlenie staje się usługą, a nie produktem jednorazowym – dostawcy mają bodziec, by instalować trwałe, energooszczędne rozwiązania To wszystko sprawia, że Light as a Service postrzegany jest jako przyszłościowy model, łączący korzyści finansowe, ekologiczne i operacyjne.

Oszczędności i efektywność energetyczna – główne zalety wymiany oświetlenia na LED

Wymiana oświetlenia tradycyjnego na LED niesie za sobą szereg wymiernych korzyści biznesowych. Poniżej omawiamy najważniejsze z nich – od redukcji kosztów i poprawy efektywności energetycznej, przez poprawę warunków pracy, po odciążenie działów technicznych i finansowych dzięki modelowi abonamentowemu.

Niższe zużycie energii i redukcja kosztów operacyjnych

Najbardziej oczywistym atutem modernizacji oświetlenia jest drastyczne obniżenie zużycia energii elektrycznej, a co za tym idzie – kosztów. Nowoczesne oprawy LED zużywają wielokrotnie mniej prądu niż tradycyjne lampy żarowe, rtęciowe czy sodowe. W praktyce modernizacja pozwala zaoszczędzić zwykle od połowy do nawet 80% energii pobieranej przez system oświetlenia. Dla przedsiębiorstwa oznacza to mniejsze rachunki za energię już od pierwszego dnia po wymianie lamp. Przykładowo, wspomniana wcześniej drukarnia Interak dzięki kompleksowej wymianie 685 punktów świetlnych obniżyła moc zainstalowaną z 121 kW do 40 kW, co przełożyło się na ~70% mniejsze zużycie energii i analogiczne oszczędności kosztowe. Z kolei modernizacja oświetlenia ulicznego A2 przyniosła 80% redukcję poboru energii elektrycznej. Równie imponujące wyniki odnotowano za granicą – w centrum logistycznym Syncreon w Niemczech roczne zużycie prądu spadło o 442 851 kWh po wdrożeniu technologii LED. Tak duże oszczędności sprawiają, że inwestycja w LED jest jedną z niewielu, która potrafi się samofinansować. W modelu abonamentowym nadwyżki finansowe zostają w kieszeni klienta już trakcie trwania umowy, a po jej zakończeniu przedsiębiorstwo może cieszyć się dalszymi oszczędnościami już bez opłat abonamentowych.

Oszczędność energii to nie tylko kwestia ekonomii, ale i mniejszej zależności od wahań cen prądu. Firmy, które wcześnie zmodernizowały oświetlenie, łatwiej przetrwały skok cen w 2022 r., a uzyskane nadwyżki mogą przeznaczyć na inne cele inwestycyjne. Dodatkowo w Polsce projekty poprawy efektywności energetycznej mogą uzyskać Białe Certyfikaty (świadectwa efektywności energetycznej), co stanowi dodatkowy bonus finansowy. Przykładowo modernizacja w Interak uzyskała świadectwa na łączną oszczędność 56,683 toe (ton oleju ekwiwalentnego), co przekłada się na kilkaset tysięcy złotych dodatkowego przychodu dla firmy w okresie kilku lat . Widać więc, że efektywność energetyczna osiągnięta przez LED daje szansę na wymierne oszczędności – bezpośrednie i pośrednie – wzmacniając konkurencyjność przedsiębiorstwa.

Lepsze warunki pracy i bezpieczeństwo dzięki modernizacji oświetlenia

Choć aspekt finansowy jest kluczowy, nie można pominąć poprawy jakości oświetlenia i jej wpływu na ludzi. Nowoczesne oświetlenie LED znacząco przewyższa stare lampy pod względem jakości emitowanego światła – zapewnia lepsze doświetlenie stanowisk, wyższą jednorodność i brak uciążliwego migotania. W halach produkcyjnych i magazynach przekłada się to na poprawę efektywności pracy: wzrasta komfort wzrokowy pracowników, zmniejsza się ich zmęczenie i ryzyko popełniania błędów. Odpowiednio zaprojektowane oświetlenie wpływa pozytywnie na samopoczucie załogi i ich morale a także pozwala ograniczyć wypadki i pomyłki. Przykład Interak potwierdza te obserwacje – po modernizacji zauważono wyższą satysfakcję pracowników z warunków oświetleniowych, co przełożyło się na większą wydajność i poczucie bezpieczeństwa w miejscu pracy.

W przestrzeniach magazynowych lepsze oświetlenie zwiększa bezpieczeństwo operacji logistycznych – poprawia widoczność między regałami, ułatwia pracę wózków widłowych i ogranicza ryzyko kolizji. W przypadku oświetlenia ulicznego i zewnętrznego, przejście na LED również daje odczuwalne korzyści jakościowe. Białe światło LED (zamiast żółtej poświaty lamp sodowych) wierniej oddaje barwy, co zwiększa widoczność detali i tym samym bezpieczeństwo na drogach. Na dobrze oświetlonych ulicach i parkingach dochodzi do mniejszej ilości wypadków oraz przestępstw przeciw mieniu. Dodatkowo LED umożliwia precyzyjne kierowanie strumieniem światła, dzięki czemu ogranicza zanieczyszczenie światłem – mniej światła ucieka w niebo i na okna budynków, co poprawia komfort okolicznych mieszkańców. Wszystko to pokazuje, że inwestycja w LED to także inwestycja w ludzi – ich zdrowie, bezpieczeństwo i produktywność.

Brak nakładów inwestycyjnych i pełen serwis w modelu abonamentowym

Kolejną zaletą modelu abonamentowego jest odciążenie finansowe i organizacyjne przedsiębiorstwa. W tradycyjnym podejściu firmę czeka duży jednorazowy wydatek na zakup sprzętu oraz dodatkowe koszty organizacji przedsięwzięcia (projekt, montaż, odbiory). Natomiast w modelu LaaS nie ma potrzeby angażowania własnego kapitału – modernizacja jest bezkosztowa na starcie, finansowana przez dostawcę usługi, a spłata rozłożona jest wygodnie w czasie. Dla wielu firm, zwłaszcza produkcyjnych, to ogromna ulga: środki, które musiałyby być zamrożone w inwestycji oświetleniowej, można przeznaczyć na inne cele rozwojowe.

Model abonamentowy oznacza też pełen outsourcing obsługi technicznej. Firmy nie muszą martwić się serwisowaniem lamp, wymianą uszkodzonych źródeł czy gwarancjami – to wszystko leży po stronie dostawcy usługi. W ramach miesięcznej opłaty zapewniona jest ciągłość działania systemu: regularne przeglądy, konserwacje, a w razie awarii szybka naprawa lub wymiana oprawy na nową. Dla klienta oznacza to bezobsługowość – może skupić się na swojej podstawowej działalności, podczas gdy specjalistyczna firma dba o to, by światło zawsze działało prawidłowo.

Audyt i projekt oświetlenia – jak zaplanować modernizację

Każda udana modernizacja oświetlenia zaczyna się od solidnego planu. Kluczem jest tutaj audyt oświetlenia, czyli szczegółowa analiza stanu obecnego, oraz profesjonalny projekt oświetleniowy, który zaproponuje optymalne rozwiązania dostosowane do potrzeb obiektu. Dla decydentów ważne jest zrozumienie, jak wygląda taki proces krok po kroku – od oceny punktu wyjścia, po wdrożenie nowego systemu. Poniżej przedstawiamy typowe etapy modernizacji oświetlenia LED w modelu ESCO/LaaS:

1. Audyt energetyczny oświetlenia – Inżynierowie dokonują przeglądu istniejącej instalacji. Mierzone są parametry oświetlenia (natężenie światła, równomierność), spisywane są typy i moce zainstalowanych lamp, czasy ich pracy a także koszty utrzymania. Na tym etapie identyfikuje się problemy (np. niedoświetlone strefy, przestarzałe oprawy, duże zużycie energii) oraz możliwości oszczędności. Rezultatem audytu jest raport pokazujący zużycie energii przez obecny system oraz potencjalne korzyści z jego modernizacji.

    

2. Projekt oświetlenia (koncepcja modernizacji) – Na bazie zebranych danych opracowywany jest profesjonalny projekt nowego systemu oświetleniowego. Inżynierowie dobierają odpowiednie oprawy LED o wymaganej mocy, charakterystyce fotometrycznej (optyka) i barwie światła, aby osiągnąć pożądane parametry zgodne z normami (natężenie w luxach, ograniczenie olśnienia UGR itp.). Uwzględnia się rozmieszczenie punktów świetlnych, wysokość montażu, kolorystykę pomieszczeń. Często projekt powstaje w specjalistycznym oprogramowaniu, umożliwiającym zasymulowanie rozkładu światła. Na tym etapie definiuje się także czy i gdzie zastosować systemy sterowania oświetleniem (np. czujniki ruchu, zmierzchu, harmonogramy przyciemniania). Dobrze wykonany projekt zapewnia, że po modernizacji warunki oświetleniowe będą nie tylko energooszczędne, ale też optymalne dla pracy ludzi (komfort i bezpieczeństwo). Dla przykładu, w projekcie dla drukarni Interak kluczowe było dobranie opraw o wysokiej skuteczności >160 lm/W, odpowiedniej temperaturze barwowej i wysokim współczynniku oddawania barw (CRI), co gwarantuje jakość światła sprzyjającą precyzyjnym pracom poligraficznym.

    

3. Montaż i instalacja nowych opraw LED – Po akceptacji projektu następuje faza realizacji. W modelu abonamentowym to dostawca usługi organizuje dostawę opraw i wykonuje instalację z minimalnym przestojem dla zakładu. Często prace prowadzone są strefami lub w godzinach poza szczytowych, tak aby nie zakłócać produkcji (co udało się np. w drukarni Interak, gdzie montaż przebiegł bezkolizyjnie i nie wpływał na funkcjonowanie  drukarni). Stare oprawy są demontowane i przekazywane do utylizacji (ważne ze względu na zawartość szkodliwych substancji, np. rtęci w świetlówkach). Na ich miejsce instalowane są nowe lampy LED wraz z osprzętem (zasilacze, systemy mocujące). Ważnym elementem jest też konfiguracja systemu sterowania, jeśli jest przewidziany – montaż czujników, połączenie opraw w sieć sterującą, integracja z oprogramowaniem do zarządzania.

    

4. Uruchomienie systemu i kalibracja – Po fizycznej instalacji następuje rozruch nowego systemu oświetlenia. Sprawdza się poprawność działania wszystkich punktów świetlnych oraz systemów automatyki. Inżynierowie dokonują pomiarów powykonawczych natężenia światła, by potwierdzić zgodność z założeniami projektu i normami. System oświetlenia bywa też kalibrowany – np. ustawia się scenariusze sterowania (redukcja mocy o określonych godzinach, poziomy czujników zmierzchowych itp.) tak, aby zoptymalizować zużycie energii bez utraty komfortu. Szkolenie obsługi klienta z ewentualnej manualnej kontroli systemu również ma miejsce na tym etapie.

    

5. Monitorowanie i serwis – Po wdrożeniu następuje okres bieżącej eksploatacji, podczas którego dostawca usługi LaaS monitoruje zużycie energii (często zdalnie, jeśli system jest połączony online) i dba o konserwację. Nowoczesne systemy mogą samodzielnie zgłaszać usterki (np. przepaloną diodę) do centrum serwisowego. W ramach umowy abonamentowej zapewnione są szybkie naprawy lub wymiany uszkodzonych komponentów, tak, aby oświetlenie działało bez przerw. Cyklicznie dostawca raportuje klientowi osiągane oszczędności energii względem stanu pierwotnego, co potwierdza realizację gwarantowanych wyników. Taki ciągły nadzór sprawia, że klient nie musi się martwić utrzymaniem infrastruktury – ma zapewnione ustalone parametry oświetlenia i oszczędności, a wszelkie problemy są rozwiązywane w ramach abonamentu.

    

Na co zwrócić uwagę przy wymianie oświetlenia LED? Przeprowadzając modernizację, warto mieć na uwadze kilka kwestii. Po pierwsze, dobór opraw – powinny pochodzić od renomowanych producentów, mieć odpowiednie certyfikaty i długą gwarancję (5–10 lat), co zabezpiecza inwestycję. Po drugie, zgodność z normami – np. PN-EN 12464 dla oświetlenia miejsc pracy – aby zapewnić wymaganą ilość światła i ograniczyć olśnienie. Po trzecie, optymalizacja poprzez sterowanie – dodanie inteligentnych czujników może dodatkowo zmniejszyć zużycie, ale musi być przemyślane (np. czujniki ruchu w magazynach wysokiego składowania, gdzie ruch jest sporadyczny). Po czwarte, minimalizacja wpływu na produkcję – planując instalację, należy ustalić harmonogram prac, by nie powodować długich przestojów. Wreszcie, dobrze jest wybrać doświadczonego partnera (ESCO), który zadba o wszystkie formalności, pomoże uzyskać wspomniane Białe Certyfikaty oraz będzie w stanie przedstawić udokumentowane case studies z podobnych realizacji. Dzięki temu cały proces przebiegnie sprawnie, a firma osiągnie maksymalne korzyści z modernizacji.

Nowoczesne oprawy LED i inteligentne sterowanie oświetleniem

Modernizacja oświetlenia to nie tylko zastąpienie starych żarówek nowymi – to skok w przyszłość pod względem technologii oświetleniowej. Współczesne oprawy LED cechują się niezwykle wysoką wydajnością świetlną (150–180 lm/W i więcej) oraz żywotnością sięgającą 100 tysięcy godzin. Dla porównania tradycyjna świetlówka T8 świeci ok. 15 tys. godzin, a lampa sodowa ~20 tys. godzin. Oznacza to, że LED-y mogą pracować bezawaryjnie nawet 10-15 lat, co drastycznie zmniejsza potrzebę wymiany źródeł i kosztów utrzymania. Ponadto, dobre oprawy LED zachowują swoje parametry w czasie – markowi producenci gwarantują np. 80% strumienia świetlnego po 100 tys. godzin (parametr L80B10), co zapewnia stabilną jakość oświetlenia przez wiele lat. Inwestując w nowoczesne oświetlenie, firma zyskuje więc niezawodny system odporny na awarie i degradację.

Jednak prawdziwą rewolucją w oświetleniu jest możliwość inteligentnego sterowania za pomocą zaawansowanych systemów. Sterowanie oświetleniem pozwala na bieżąco dostosowywać jego pracę do faktycznych potrzeb, co dodatkowo zwiększa oszczędności i funkcjonalność. Nowe oprawy LED często są przystosowane do pracy w sieci – można je grupować, zdalnie programować harmonogramy włącz/wyłącz lub ściemniać światło w godzinach, gdy pełna moc nie jest wymagana. Przykładowo systemy czujników ruchu i natężenia światła dziennego automatycznie sterują oświetleniem w magazynach czy biurach, wyłączając lampy w pustych strefach lub redukując ich jasność przy dużym nasłonecznieniu. W obszarze oświetlenia ulicznego takie inteligentne sterowanie pozwala obniżać poziom luminancji np. po północy, gdy ruch jest mniejszy – bez uszczerbku dla bezpieczeństwa, a z odczuwalną korzyścią energetyczną.

Dodatkowe oszczędności dzięki sterowaniu. Integracja systemów zarządzania przekłada się na wymierne liczby. We wspomnianym projekcie na Autostradzie Wielkopolskiej samo zastosowanie inteligentnego systemu sterowania oświetleniem (platforma Urban) pozwoliło zwiększyć redukcję zużycia energii z ~65% do 80% – lampy świecą pełną mocą tylko wtedy, gdy to potrzebne, a przez resztę czasu są przyciemniane. To dodatkowe kilkaset ton CO₂ unikniętej emisji rocznie. Również w obiektach przemysłowych i magazynowych automatyka oświetleniowa potrafi dodać od kilkunastu do kilkudziesięciu procent oszczędności (np. gaszenie światła w strefach nieużywanych, adaptacyjne oświetlenie stanowiskowe). Co więcej, nowoczesne systemy umożliwiają zdalne monitorowanie – osoba zarządzająca energią w firmie może w aplikacji sprawdzić status każdej oprawy, odczytać bieżące zużycie czy zmienić ustawienia. Taka przejrzystość i kontrola nad systemem to wartość dodana, która dawniej była nieosiągalna. Podsumowując, nowoczesne oprawy LED dają solidną bazę oszczędności, a inteligentne sterowanie oświetleniem wynosi efektywność na jeszcze wyższy poziom, zapewniając jednocześnie elastyczność i wygodę zarządzania.

Modernizacja oświetlenia magazynu i hali produkcyjnej – przykład drukarni Interak

Nowoczesne oświetlenie LED w hali produkcyjnej drukarni Interak. Zastosowane oprawy zapewniły jaśniejsze i bardziej równomierne oświetlenie przy znacznie niższym zużyciu energii. Widoczna poprawa warunków pracy to jeden z efektów modernizacji.

Dobrym przykładem kompleksowej modernizacji w modelu abonamentowym jest drukarnia Interak – duże przedsiębiorstwo poligraficzne zatrudniające ~300 osób, dla którego ważna jest redukcja śladu węglowego. ESCOlight zrealizowało w Interak projekt modernizacji obejmujący zarówno halea produkcyjnea, jak i powierzchnie magazynowe zakładu. Wymieniono aż 685 opraw oświetleniowych na energooszczędne LED spełniające wymagania norm dla przemysłowych miejsc pracy. Rezultaty przerosły oczekiwania: trzykrotnie zredukowano moc zainstalowaną (z 121,5 kW do 40,4 kW), co przełożyło się na około 70% niższe zużycie energii potrzebnej do oświetlenia drukarni. Dla Interak oznacza to olbrzymie oszczędności kosztowe oraz wymierny efekt ekologiczny – emisja CO₂ zmniejszyła się o około 566 ton rocznie. Poprawiły się również warunki pracy: nowe oświetlenie jest jaśniejsze, pozbawione efektu migotania i lepiej oddaje barwy, co w poligrafii ma duże znaczenie dla jakości druku. Pracownicy odczuli wyraźną poprawę komfortu i bezpieczeństwa na stanowiskach, co potwierdzono w wewnętrznych ankietach po projekcie.

Modernizacja w Interak była też przykładem efektywnej współpracy ESCO z klientem. Projekt został zrealizowany w formule „dekarbonizacjai w abonamencie” – ESCOlight sfinansowało całe przedsięwzięcie i zapewnia pełen serwis powykonawczy, a drukarnia spłaca inwestycję w ratach z oszczędności na rachunkach. Co ważne, montaż nowego oświetlenia odbył się bez przerywania produkcji – prace instalacyjne zorganizowano tak, aby nie kolidowały z ciągłością działania drukarni. Interak skorzystał również na uzyskaniu Białych Certyfikatów (świadectw efektywności energetycznej) potwierdzających oszczędność energii na poziomie prawie 57 toe, co przełożyło się na dodatkowy zastrzyk finansowy. Przypadek Interak dowodzi, że branże przemysłowe mogą w krótkim czasie przejść znaczącą transformację energetyczną – obniżyć koszty o 2/3, poprawić warunki pracy i wpisać się w cele ESG – i to wszystko bez angażowania własnego kapitału, w modelu abonamentowym.

Modernizacja oświetlenia ulicznego w abonamencie – case study Autostrada Wielkopolska

Spektakularnym przykładem skuteczności modelu LaaS w skali infrastrukturalnej jest projekt modernizacji oświetlenia na Autostradzie Wielkopolskiej (odcinek koncesyjny Świecko–Konin). Przed modernizacją ponad 4 tysiące lamp starszej generacji oświetlało drogi dojazdowe, place serwisowe i węzły – generując ogromne zużycie prądu i koszty dla operatora. ESCOlight zrealizowało tu kompleksową usługę wymiany oświetlenia ulicznego na LED wraz z wdrożeniem zaawansowanego systemu sterowania. Wymieniono 4218 opraw na energooszczędne oprawy LED przystosowane do zewnętrznych warunków pracy. Już sama wymiana źródeł światła dała imponujący spadek zużycia energii o 65,5%. Jednak, jak wspomniano wcześniej, dopiero dodanie inteligentnego systemu sterowania (umożliwiającego m.in. zdalne ściemnianie oświetlenia) pozwoliło osiągnąć pełnię możliwości – redukcja zużycia energii sięgnęła 80%, co odpowiada obniżeniu emisji CO₂ o 2704 tony rocznie. Tak duża oszczędność przewyższyła oczekiwania klienta i przełożyła się na znaczące szczędności na rachunkach za energię w skali roku.

Model ESCO w tym przypadku oznaczał, że pełne nakłady inwestycyjne pokrył dostawca, a operator autostrady spłaca je stopniowo w opłatach abonamentowych. ESCOlight nie tylko sfinansowało modernizację, ale też kompleksowo nią zarządzało: od audytu i projektu, przez logistykę (wymiana tysięcy lamp na 255-km odcinku była wyzwaniem), po integrację systemu Urban do zarządzania oświetleniem. Co więcej, firma zapewnia utrzymanie serwisowe), obejmujące zarówno sprzęt, jak i oprogramowanie sterujące. Dla operatora oznacza to bezproblemowe działanie – ma zagwarantowany określony poziom oświetlenia i oszczędności, a wszelkie ewentualne usterki czy konserwacje leżą po stronie ESCOlight. Warto podkreślić, że ta modernizacja A2 nie tylko zmniejszyła koszty i emisje, ale też poprawiła bezpieczeństwo drogowe. Białe światło LED oświetla trasę znacznie lepiej niż poprzednie lampy, co przekłada się na lepszą widoczność znaków i poboczy po zmroku. Projekt ten stał się wzorcowym przykładem dla innych podmiotów, pokazując, że oświetlenie uliczne w abonamencie może przynieść korzyści finansowe i jakościowe na ogromną skalę.

Nowoczesne oświetlenie uliczne LED – bezpieczeństwo i oszczędność na drogach

Modernizacja autostrady jest częścią szerszego trendu unowocześniania infrastruktury oświetleniowej w Polsce. Nadal jednak tylko 20% oświetlenia ulicznego w gminach zostało zmodernizowane – pozostałe ~80% to stare, energochłonne lampy (głównie sodowe) generujące wysokie koszty i emisje. Potencjał oszczędności jest zatem ogromny. Według szacunków, polskie oświetlenie uliczne liczy ok. 3,4 mln punktów świetlnych, zużywających rocznie łącznie ok. 3 TWh energii. Wymiana oświetlenia ulicznego na LED-owe mogłaby obniżyć to zużycie nawet o 50–80%, co oznacza oszczędność rzędu kilku miliardów złotych rocznie w skali kraju oraz znaczące ograniczenie emisji CO₂. Dostrzegając te korzyści, rząd uruchomił programy wsparcia – w 2023 r. ruszył program „Rozświetlamy Polskę”, w ramach którego ponad 1200 gmin otrzymało dofinansowanie o łącznej wartości 1 mld zł na modernizacje oświetlenia ulicznego.

Lepsze oświetlenie ulic to nie tylko oszczędności, ale też bezpieczeństwo i ekologia. Jak już wspomniano, białe światło LED poprawia widoczność kierowców i pieszych, co przekłada się na mniejszą liczbę wypadków. Ponadto redukcja mocy w późnych godzinach nocnych (dzięki systemom sterowania) nie wpływa negatywnie na poczucie bezpieczeństwa mieszkańców, a pozwala wyeliminować marnotrawstwo energii. Nowe lampy są również przyjaźniejsze dla środowiska naturalnego – precyzyjne ukierunkowanie światła i możliwość jego ściemniania ograniczają tzw. zanieczyszczenie świetlne, chroniąc nocny ekosystem. W perspektywie najbliższych lat należy oczekiwać, że modernizacja oświetlenia ulicznego przyspieszy, napędzana zarówno rosnącymi cenami energii, jak i wymogami regulacyjnymi (likwidacja lamp rtęciowych) oraz właśnie pozytywnymi przykładami takimi jak Autostrada Wielkopolska.

Przykład zagraniczny – modernizacja oświetlenia magazynowego w modelu LaaS

Model Light as a Service z sukcesem funkcjonuje także za granicą, o czym świadczy przypadek globalnej firmy logistycznej syncreon w Niemczech. Syncreon, będący operatorem centrów logistycznych dla branży automotive i hi-tech, planował unowocześnienie oświetlenia w magazynie o powierzchni 16 700 m² w miejscowości Niederaula. Wysokie koszty energii w Niemczech (drugi najwyższy poziom cen prądu w Europie) oraz proekologiczna strategia firmy skłoniły ją do poszukiwania rozwiązania efektywnego, ale bez angażowania dużego kapitału. Zamiast tradycyjnego zakupu nowych lamp, syncreon zdecydował się właśnie na model LaaS – wynajem oświetlenia LED w abonamencie. W partnerstwie z irlandzkim startupem UrbanVolt przeprowadzono modernizację, w ramach której to dostawca sfinansował i zainstalował nowe oświetlenie, a syncreon spłacał usługę z uzyskanych oszczędności.

Rezultaty okazały się znakomite. Syncreon zredukował zużycie energii o 442 851 kWh rocznie, co przełożyło się na niemal 70% obniżkę kosztów oświetlenia w tym centrum dystrybucyjnym. Poprawiły się przy tym parametry oświetlenia – hale magazynowe stały się jaśniejsze i bezpieczniejsze dla pracowników. W skali środowiskowej efekt również jest imponujący: według wyliczeń UrbanVolt roczne ograniczenie emisji CO₂ dzięki tej modernizacji odpowiada ilości dwutlenku węgla pochłanianej przez 370 akrów lasu w ciągu roku. Projekt zrealizowano bez zakłócania bieżącej działalności magazynu, a wszystkie prace instalacyjne i późniejszy serwis leżały po stronie dostawcy usługi. Dla syncreon kluczowe było właśnie przeniesienie ciężaru realizacji na zewnętrznego eksperta – jak stwierdzili przedstawiciele firmy, dzięki temu mogli „zdjąć oświetlenie z bilansu” i skupić się na swojej podstawowej działalności, jednocześnie osiągając cele redukcji kosztów i emisji. Ten zagraniczny case study pokazuje, że model abonamentowy sprawdza się w różnych krajach i branżach – od poligrafii po logistykę – wszędzie tam, gdzie priorytetem jest szybkie zwiększenie efektywności energetycznej bez dużych nakładów własnych.

Model abonamentowy vs tradycyjny zakup oświetlenia – krótkie porównanie

Warto na koniec krótko zestawić model abonamentowy (LaaS) z podejściem tradycyjnym (zakup i modernizacja we własnym zakresie). Choć szczegółowe porównanie to temat na osobny artykuł, poniżej kilka kluczowych różnic z perspektywy decydenta:

• Finansowanie – Model abonamentowy: brak wydatku inwestycyjnego na start, płatności rozłożone miesięcznie (CAPEX zamienia się w OPEX). Tradycyjny zakup: duży koszt jednorazowy obciążający budżet inwestycyjny, zwrot z inwestycji rozłożony w czasie (konieczność samodzielnego sfinansowania technologii i montażu przed uzyskaniem oszczędności).

   

• Ryzyko i odpowiedzialność – Abonament: ryzyka techniczne (awarie, niższe oszczędności niż zakładano) w dużej mierze po stronie dostawcy, który gwarantuje działanie systemu i poziom oszczędności. Zakup: cała odpowiedzialność za efekt spoczywa na firmie – jeśli oszczędności są mniejsze od planowanych lub sprzęt zawiedzie, koszty ponosi właściciel.

   

• Serwis i utrzymanie – Abonament: kompleksowy serwis wliczony w usługę (firma zewnętrzna monitoruje i serwisuje oświetlenie, zapewniając ciągłość działania). Zakup: konieczność samodzielnej organizacji serwisu po gwarancji, posiadania zespołu lub kontraktu serwisowego – dodatkowe koszty i obowiązki po stronie właściciela.

   

• Technologia i ulepszenia – Abonament: dostęp do najnowszej technologii, możliwość aktualizacji w trakcie trwania umowy, brak problemu „starzenia się” zainstalowanych opraw (po zakończeniu umowy można renegocjować modernizację na nowsze rozwiązania). Zakup: zainstalowane oprawy z czasem tracą swoją nowoczesność, a wymiana na nową generację wymaga kolejnej inwestycji.

Oczywiście model abonamentowy ma też swoje wyzwania – wymaga zawarcia długoterminowej umowy i zaufania do dostawcy, Jednak przy dobrze skonstruowanym projekcie korzyści przeważają, zwłaszcza dla firm, które wolą unikać dużych wydatków jednorazowych i cenią sobie outsourcing specjalistycznych usług. W praktyce coraz więcej przedsiębiorstw dostrzega przewagi LaaS nad tradycyjnym modelem, szczególnie w dobie rosnących cen energii i szybkiego postępu technologicznego.

Postaw na modernizację LED w abonamencie!

Na rynku pojawia się wiele rozwiązań z zakresu efektywności energetycznej, ale modernizacja LED w abonamencie wyróżnia się jako szczególnie atrakcyjna dla firm dążących do transformacji energetycznej. Jeśli w Twojej organizacji wciąż nie znalazłeś idealnego oświetlenia, które łączyłoby niskie koszty, wysoką jakość i brak ryzyka – model LaaS może być odpowiedzią. Przykłady omówione powyżej (drukarnia Interak, Autostrada Wielkopolska czy centrum logistyczne syncreon) pokazały, że dzięki temu podejściu można osiągnąć oszczędności rzędu 60–80%, znacząco poprawić efektywność energetyczną i warunki pracy, a jednocześnie uniknąć wydatków inwestycyjnych i powierzyć cały proces ekspertom. Takie rozwiązanie wpisuje się w koncepcję bezkosztowej dekarbonizacji – czyli redukcji emisji i zużycia energii bez obciążenia kapitału firmy.

Z perspektywy 2025 roku widać wyraźnie, że dla wielu przedsiębiorstw LaaS staje się nowym standardem modernizacji infrastruktury. Dostawcy tacy jak ESCOlight udowadniają, że kompleksowe rozwiązania w abonamencie potrafią skutecznie wspierać strategię transformacji energetycznej firm poprzez obniżenie zużycia energii, emisji CO₂ oraz kosztów operacyjnych. Oświetlenie jest często nazywane „nisko wiszącym owocem” (low-hanging fruit) efektywności energetycznej – stosunkowo łatwo je usprawnić, a korzyści są natychmiastowe. Model abonamentowy dodatkowo likwiduje bariery wdrożenia, czyniąc ten „owoc” jeszcze łatwiejszym do zerwania.

Podsumowując, modernizacja oświetlenia LED w abonamencie to klucz do transformacji energetycznej przedsiębiorstw – pozwala szybko i bezpiecznie zmniejszyć zużycie energii, poprawić jakość środowiska pracy i przyczynić się do celów klimatycznych. Decydenci, którzy postawią na takie innowacyjne podejście, zyskują nie tylko wymierne oszczędności, ale też przewagę konkurencyjną oraz wizerunek firmy dbającej o zrównoważony rozwój. W dobie rosnących cen energii i presji na efektywność, abonament na oświetlenie może okazać się brakującym ogniwem, które spina cele finansowe z ekologicznymi – co czyni go rozwiązaniem wyjątkowo atrakcyjnym i perspektywicznym na lata dalsze.

Udostępnij: